یوما (UMA) یک پروتکل مشتقات مالی مبتنی بر اتریوم می باشد که به علت پتانسیل خاصی که دارد ، در طول ماه‌های اخیر توانست به رشد پایدار خوبی برسد .
قراردادهای مالی و دارایی‌های ترکیبی دیگر نظیر مشتقات مالی ، در پایداری سیستم‌های مالی فعلی نقش بسیار مهمی را دارند . هم‌اکنون ارزش بازار مشتقات مالی به طور تخمینی ۵۴۰ تریلیون دلار است و همین مسئله موجب می گردد که بازار مشتقات مالی ، عظیم‌ترین بازار مالی جهان محسوب شود .
بنابراین ، باید در نظر داشت که مشتقات مالی و سایر دارایی‌های ترکیبی و علاوه بر این ابزارهایی کاربردی مانند یوما نقش بسیار مهمی را در فراگیری اکوسیستم مالی غیرمتمرکز و جدید دیفای (DeFi) ، یک بازار مالی باز و بدون احتیاج به اخذ اجازه ، ایفا می کنند .
یوما چیست ؟
عبارت Universal Market Access که اختصار آن یوما (UMA) و به معنای دسترسی جهانی به بازار می باشد . یوما پروتکل منبع باز و غیرمتمرکز به حساب می آید که توسعه‌ی آن بر روی بلاکچین های عمومی نظیر اتریوم به منظور ایجاد دارایی‌های نوآورانه صورت گرفته است .
یوما با استفاده از مفاهیمی که از مشتقات مالی فیات گرفته شده است ، این امکان را به طرفین معامله خواهد داد تا اقدام به طراحی و توسعه‌ی قراردادهای هوشمند مالی مخصوص به خود کنند . اجرای قراردادهای یوما به طور اتوماتیک صورت می گیرد و همچنین در سطح جهانی در دسترس هستند .
دایره‌ی عملکرد یوما
مشتقات مالی و سایر قراردادهای مالی در امور مالی سنتی ، عمدتا به دو صورت اجرای آنها صورت می گیرد : نخست مارجین ، به صورتیکه دو طرف قرارداد اقدام به ارسال وثیقه با تغییر ارزش قرارداد می‌کنند و دوم از قانون استفاده می کنند ، به صورتیکه اگر یکی از طرفین قرارداد توافقنامه را رعایت نکند ، طرف مقابل امکان طرح شکایت را دارد .
ولی استفاده از قانون در سیستم‌های مثل اتریوم و سایر شبکه های بلاکچین که غیرمتمرکز و بدون احتیاج به اخذ اجازه هستند ، خیلی دشوار است ؛ زیرا هویت کاربران به طور کامل مشخص نمی باشد و همچنین انعقاد قراردادها در سطح جهانی صورت می گیرد و هزینه‌هایی که باید برای پیگیری قانونی پرداخت کرد خیلی زیاد است .
ولی قراردادهای هوشمند اتریوم و چارچوب یوما امکان یک راهکار بدون احتیاج به اعتماد و اخذ اجازه را که فقط با مشوق های مالی امنیت آن ایجاد می شود ، را می دهد . این پروتکل ، امکان ایجاد و استفاده از قراردادهای مالی منحصر به خود را به طرفین هر قرارداد می دهد . هر قرارداد یوما در برگیرنده‌ی ۵ جزء است :
- آدرس عمومی تمامی طرفین معامله
- حساب مارجین برای طرفین معامله
- مشخص کردن شروط اقتصادی به منظور حساب کردن ارزش قرارداد
- تعریف توابعی به منظور حفظ توازن مارجین
- مشخص کردن یک اوراکل به منظور استفاده به عنوان منبع اطلاعات مورد تایید قرار گرفته
چگونگی عملکرد یوما
امنیت قراردادهای یوما برعکس مشتقات مالی فیات ، ضمانت آن فقط با استفاده از مشوق‌های اقتصادی صورت می گیرد . این امر موجب خود تضمینی (Self-Enforcing) این قراردادها و در دسترس قرارگیری آنها به صورت جهانی می شوند .
در ادامه‌ی مقاله برای درک بهتر چگونگی عملکرد یوما ، مثالی را عنوان خواهیم کرد .
- توافقنامه عادی دوطرفه
تصور آلیس این است که در طول ۶ ماه آینده ، قیمت سیب کاهش پیدا خواهد کرد . باب نیز بر این باور است که قیمت کنونی سیب پایین است و در آینده بالا خواهد رفت . آلیس و باب از قرارداد هوشمند یوما بهره می گیرند و اقدام به تنظیم یک توافق نامه‌‌ی رسمی در بین خودشان می‌کنند . هردوی آنها ۱۰ درصد از کل ارزش قرارداد (مارجین) را به عنوان پیش پرداخت ، می پردازند که اگر متن توافقنامه را انجام ندهند ، مبلغی بازگردانده نخواهد شد .
- اجرای اتوماتیک
در طول ۶ ماه بعدی قیمت سیب با نوسان مواجه می شود ولی بیشتر نوسان آن رو به پایین است . بر اساس قرارداد یوما ، هر چقدر که کاهش قیمت سیب بیشتر شود (این مسئله به وسیله‌ی اوراکل‌های یوما مورد تأیید قرار می گیرد) ، باب می بایست اقدام به پرداخت مبلغ بیشتری متناسب با ارزش قرارداد به معامله نماید ، تا از فسخ معامله جلوگیری کند .
- تسویه حساب فوری
پس از ۶ ماه ، قیمت سیب دچار کاهش ۳۰ درصدی شده است و آلیس پیش بینی درستی کرده است و باب هم به منظور حفظ قرارداد و اینکه ۱۰ درصد پیش پرداخت خود را از دست ندهد ، به طور دائم وجهی را به قرارداد واریز کرده بود ، بنابراین تامین موجودی قرارداد صورت گرفته و فورا می توان آن را تسویه کرد .
تنظیم بازار مالی غیرمتمرکز
یوما بر این باور است که می بایست بازارهای مالی در سطح جهانی باز و همچنین در دسترس مردم قرار داشته باشند . قابلیت سرمایه‌گذاری غیرمتمرکز خیلی مهیج است و احترام به حقوق مشتری ارجحیت دارد . یوما یک پروتکل منبع باز ، بدون احتیاج به اخذ مجوز است و سانسور شده نیست که مبتنی بر نوآوری مالی ، اطمینان و مسئولیت پذیری ایجاد شده است .
چشم انداز آینده یوما
در صورت استفاده از پروتکل یوما به منظور به وجود آوردن دسترسی جهانی و بدون احتیاج به اخذ مجوز به قراردادهای مالی ، فرصت‌های بسیار زیادی جهت افزایش خدمات اکوسیستم مالی غیرمتمرکز یا دیفای در کل دنیا به وجود خواهد آمد .
یکی از مزایایی که یوما در مقایسه با ارزهای دیجیتال دیگر مثل سینتتیکس (Synthetix) که از رقیبان آن به حساب می آیند ، دارد این است که می توان از دارایی‌هایی مانند اتریوم و دای(DAI) به منظور وثیقه‌گذاری قراردادهای مالی به جای توکن‌هایی با کاربردهای نامعلوم نظیر اس ان ایکس (SNX) استفاده کرد .
اکوسیستم مالی غیرمتمرکز و منبع باز آینده‌ی بسیار خوبی دارد که می توان به آن امید داشت و در چند سال آینده به لطف پروتکل یوما ، قراردادهای مالی مبتنی بر دیفای آینده‌ی خوبی را پیش رو خواهند داشت .
