اخبار
معروف ترین پروژه های هرمی دنیای ارز های دیجیتال
عمر بازار ارزهای دیجیتال فقط 10 سال است و این بازار در برخی موارد به صحنه‌ی پروژه‌های پونزی و کلاهبرداری تبدیل شده است.
در کنار مزایای ناشناس بودن، استفاده‌ی آسان و هزینه‌ی پایین تراکنش‌ها؛ ارزهای دیجیتال مشکلات جدی نیز دارند که جامعه‌ی جهانی را برای پذیرش آن مردد می‌سازد. مهم‌ترین این مشکلات رابطه‌ی نزدیک بین کلاهبرداری و ارزهای دیجیتال است. هر کسی که کوچک‌ترین آشنایی با ارزهای دیجیتال داشته باشد می‌داند که بیت کوین، محبوب‌ترین روش پرداخت در میان خلاف کاران دارک نت ( فضایی که در آن کالاها و خدمات غیر قانونی ارائه می‌شود) است. ارزهای دیجیتال ابزاری بسیار ساده برای پول شویی، فرار مالیاتی و سرمایه گذاری غیر قانونی است.
امروز می‌خواهیم در مورد معروف‌ترین پروژه‌های هرمی ارزهای دیجیتال صحبت کنیم که باعث به سرقت رفتن میلیاردها دلار سرمایه شده است. این پروژه‌ها با نام پونزی شناخته می‌شوند که اسم آن از از روی نام کلاه‌بردار ایتالیایی که در ابتدای قرن 20 فعالیت می‌کرده برداشته شده است. این پروژه‌های هرمی کالا و یا خدماتی را ارائه نمی‌دهند و تنها کاری که می‌کنند بازاریابی شبکه‌ای است. در این روش، هر عضو از هرم با دعوت کردن اعضای جدید و اعضای جدید هم با دعوت کردن اعضای دیگر شبکه را گسترده می‌کنند.
تنها کسانی که در این پروژه‌ها سود می‌برند مؤسسان و اولین سرمایه گذارانی هستند که توانسته‌اند به موقع پول خود را برداشت کنند. بقیه‌ی سرمایه گذاران در این سیستم پولشان به باد می‌رود و در مورد ارزهای دیجیتال، به آنها توکن هایی داده می‌شود که هیچ ارزش ذاتی ندارد.
در اینجا سه پروژه‌ی هرمی در ارزهای دیجیتال را بررسی می‌کنیم:
One coin
این پروژه به عنوان بزرگ‌ترین پروژه‌ی هرمی ارزهای دیجیتال شناخته می‌شود که از سال 2014 تا 2017(1393 تا 1396) فعالیت کرده است. این پروژه توانست 3 میلیون نفر را اغوا کند و در نهایت 5 میلیارد دلار سرمایه را بدزدد. این شرکت به شکل پروژه‌های پونزی کلاسیک کار می‌کرده است و به ازای دعوت افراد جدید، پاداشی داده می‌شده.
کلاه‌برداران می‌گفتند که این ارز به زودی به مؤثر ترین ارز دیجیتال جهان تبدیل می‌شود و حتی وعده‌هایی می‌دادند که این پروژه بیت کوین را شکست می‌دهد. این واضح بود که این ارز حتی شبکه‌ی بلاک چینی اختصاصی خودش را نداشت و فقط در سایت‌های مرتبط با این پروژه مورد پذیرش بوده است.
برای اولین بار، کشور بلغارستان در مورد ریسک‌های سرمایه گذاری در این ارز هشدار داد. این پروژه‌ی هرمی از این کشور خارج شد.
بعد از این اتفاق کشورهایی همچون انگلیس، اتریش و تایلند در مورد این ارز هشدار دادند و در نهایت دو شکور ایتالیا و آلمان حساب‌های مربوط به این شرکت را بلوکه کردند. مالک این پروژه آخرین بار در نشستی در لیسبون دیده شد و بعد از آن او در جایی مشاهده نشد.
دولت آمریکا نیز این شخص را به جرم کلاهبرداری و پول شویی متهم کرد و به 25 سال زندان محکوم شد. همچنین اطرافیان او از جمله وکیل، برادر و شریک تجاری او نیز دستگیر شده‌اند.
BitConnect
دیگر پروژه‌ی هرمی کلاهبرداری BitConnect بود که در بین سال‌های 2016 تا 2018 فعالیت می‌کرده است. این پروژه توسط برنامه نویس ناشناس ساخته شد و توسط شخصی به نام ساتائو ناکاموتو رهبری شده است.
شرکت کنندگان در این پروژه می‌بایستی که توکن BCC را خریداری کنند و در پلتفرم مخصوص آن به امانت بگذارند تا ربات معامله گر به طور خودکار برای آنها سود به دست بیاورد. طبق ادعای بنیان‌گذار این شرکت، سرمایه گذاران می‌توانستند با سرمایه گذاری 1000 دلاری، در طی سه سال 50 میلیون دلار به دست بیاورند.
اولین منتقد این پروژه ویتالیک بوتیرن، بنیان گذار اتریوم بود که گفت، قول سود روزانه 1 درصد یک تکنیک پونزی کلاسیک است. بعد از آن, Mike Novogratz و بنیان گذار لایت کوین هم‌نظر بودن خود با او بوتیرن را اعلام کردند. در همان حال دولت انگلستان از این شرکت خواست تا نحوه‌ی کار خود را بیان کند. اما با این حال این پروژه همچنان توانست سرمایه جذب کند و افراد جدید را به سمت خودش بکشاند.
مقامات آمریکایی در به پایان رسیدن این ماجرا کمک شایانی کرد. آمریکا رسماً این پروژه را هرمی خواند و دستور به توقف عملیات این شرکت داد. بعد از آن توکن BCC با 90 درصد افت مواجه شد و سرمایه گذاران 3.5 میلیارد دلار ضرر دیدند.
PlusToken
این پروژه جوان‌ترین و بزرگ‌ترین پروژه‌ی هرمی در سالیان گذشته است. در سال 2018 (1397) تأسیس شده است و تبلیغات خودش را با قول بازگشت 10 تا 30 درصدی سرمایه در ماه اول در برنامه‌ی اجتماعی WeChat آغاز کرده است. نزدیک به چهار میلیون نفر در این پروژه‌ی پونزی عضو شده‌اند. این پروژه به شدت به یادگیری سواد مالی تاکید دارد و به شرکت کنندگان آموزش استفاده از ارزهای دیجیتال را می‌دهد اما در نهایت به نحوی آموزش می‌دهد تا کاربران ارزهای دیجیتال خود را با PlusToken مبادله کنند.
در این پرونده، قانون همچنان به دنبال مؤسسان این شرکت هستند و تا کنون 6 نفر از آنها به دستور مقامات چینی دستگیر شده‌اند. اما با این حال 3 میلیارد دلار سرقت رفته از سرمایه گذاران قابل جبران نیست و به اعضای این پروژه‌ی کلاهبرداری رسیده است. در تاریخ 22 جون (2 تیر)، تمامی ارز EOS موجود در کیف پول این شرکت برداشت شد و بعد از آن اتریوم موجود در کیف پول نیز برداشت شد.
بر خلاف این نکته که این شرکت‌های هرمی فعالیت خود را متوقف کرده‌اند. اشکال مختلف این شرکت‌ها مجدداً باز می‌گردند که به شما وعده‌ی سرمایه گذاری مطمئن می‌دهند. دولت نمی‌توانند تا ابد شهروندان را از این پروژه‌ها محافظت کنند زیرا که برای متوقف کردن این پروژه‌ها جرم این شرکت‌ها باید حتماً احراز شود. در این مورد، بهترین استراتژی کسب دانش است. اگر هر شخصی بتواند تشخیص دهد که سودهای عجیب و غریب با سرمایه گذاری کوچک دروغین است، مطمنا تعداد کلاه‌برداران کمتر می‌شود.
منبع: Cointelegraph