در ابتدا بهتر است با مفهوم کلیSpread آشنا شویم. به بالاترین قیمت در سفارش‌های خرید در دفتر سفارشات Bid Price و به کمترین قیمت سفارش‌های فروش، Ask Price می‌گویند و به اختلاف بین این دو قیمت، Spread گفته می‌شود.
در بازارهای سنتی، این اختلاف اغلب توسط بازارسازها یا ارائه‌دهندگان نقدینگی واسطه ایجاد می‌شود. در بازار رمزارزها، Spread از اختلاف قیمت بین سفارشات لیمیت خریداران و فروشندگان ایجاد می‌شود. در این مقاله سعی کردیم به طور کامل به این مفهوم پرکاربرد بپردازیم…
Spread چیست ؟
میدانید که معامله رمز ارزها می‌تواند کمی گیج کننده باشد؛ زیرا حتی کوچک‌ترین جزئیات می‌توانند تغییرات بزرگی در انجام یک معامله ایجاد کنند. یکی از این جزئیات کوچک، اسپرد (Spread) نام دارد.
در واقع اسپرد در بازار ارزهای دیجیتال و سایر بازارهای مالی، عرضه و تقاضا قیمت یک دارایی را مشخص می‌کند. یک صرافی، محلی است که افراد دارایی مورد نظر خود را در آن خرید و فروش می‌کنند. این افراد برای خرید و فروش دارایی خود، سفارش خرید یا سفارش فروش آن دارایی را در صرافی ثبت می‌کنند و صرافی تمام این سفارش‌ها را در محلی به نام دفتر سفارشات یا اوردر بوک نمایش می‌دهد.
در این دفتر سفارش‌ها، سفارش‌های خرید و سفارش‌های فروش در دو بخش مجزا نمایش داده می‌شود؛ به بالاترین قیمت در بخش سفارش‌های خرید، قیمت Bid و به پایین‌ترین قیمت در بخش سفارش‌های فروش، قیمت Ask می‌گویند. به اختلاف قیمت موجود میان این دو قیمت، Spread گفته می‌شود. به عبارتی دیگر، Bid و Ask به معنی قیمت‌هایی است که مردم می‌خواهند دارایی خود را در آن بفروشند یا بخرند.
برای مثال فرض کنید که در حال مذاکره با یک شخص برای خرید بیت کوین هستید. شما به این فرد می‌گویید که می‌خواهید BTC را با قیمت ۵۰۰۰ دلار خریداری کنید؛ اما این شخص به شما می‌گوید که بیت کوین بیشتر از ۵ هزار دلار ارزش دارد و می‌خواهد آن را با قیمت ۷۰۰۰ دلار به شما بفروشد. اختلاف بین Bid (قیمت شما برای خرید) و Ask (قیمت شخص مقابل برای فروش) اسپرد نامیده می‌شود که در این مورد، ۲۰۰۰ دلار است.
همین موضوع در اوردر بوک‌ها یا دفاتر سفارش صرافی‌های رمز ارز وجود دارد. دفتر سفارش شامل صدها و هزاران سفارش است که مردم قیمت‌های خرید و فروش دارایی‌های خود را در آن اعلام می‌کنند.
بنابراین هر چه این اختلاف در دارایی‌های که نقدشوندگی بالایی دارند (نظیر بیت کوین)، نسبت به دارایی‌هایی که نقدینگی و حجم معاملات کمتری دارند، این اختلاف کمتر است. اسلیپیج (Slippage) هنگامی رخ می‌دهد که معامله مورد نظر با میانگین قیمت پایین‌تری نسبت به مقدار قیمت درخواستی اولیه انجام شود.
در صورتی که بخواهید خرید لحظه‌ای انجام دهید، باید کمترین قیمت درخواستی از جانب فروشنده را بپذیرید. اگر بخواهید فروش آنی داشته باشید، باید بالاترین قیمت پیشنهادی از جانب خریدار را بپذیرید. در دارایی‌های با نقدینگی بالاتر (مانند ارزهای سنتی در فارکس)، اختلاف قیمت درخواستی و پیشنهادی کمتر است؛ این موضوع بدان معنا است که خریداران و فروشندگان بدون آن که منجر به تغییر چشمگیری در قیمت دارایی شوند، می‌توانند سفارشات خود را انجام دهند. این موضوع به دلیل حجم زیاد سفارشات در دفتر سفارشات است؛ هرچه Spread بیشتر باشد، نوسان قیمت سفارشات بزرگ نیز بیشتر خواهد بود.
لازم است بدانید که اسپرد برای پوشش دادن به هزینه صرافی برای اجرای سفارشات دریافت می‌شود. برای هر صرافی، اجرا کردن سفارش هزینه دارد؛ در مجموع، این هزینه‌ها شامل توسعه پلتفرم اکسچنج، حقوق کارمندان، بازاریابی و غیره هستند. صرافی هزینه زیادی برای عملکرد خود پرداخت می‌کند و این هزینه‌ها را از طریق دریافت Spread و کارمزدهای ترید از معامله‌گران تامین می‌کند.
زمانی که شما پوزیشن‌های معاملاتی خود را باز و بسته می‌کنید، اسپرد به صورت اتوماتیک از شما کسر می‌شود و نیازی نیست که شما به صورت دستی کاری انجام دهید.
بازارسازها و Spread
نقدینگی مفهومی بسیار مهم و اساسی در بازارهای مالی است. اگر بخواهید در بازارهایی با نقدینگی کمتر معامله کنید، ممکن است ساعت‌ها یا حتی روزها منتظر بمانید تا سفارش دیگری با سفارش شما مطابق شود و معامله شما انجام شود.
ایجاد نقدینگی نکته مهمی است؛ اما نقدینگی تمام بازارها فقط از معامله‌گران تامین نمی‌شود. برای مثال، در بازارهای سنتی، کارگزاران و بازارسازها (Market Maker) در قبال سود آربیتراژ، نقدینگی ارائه می‌دهند.
بازارساز می‌تواند صرفا با خرید و فروش همزمان یک دارایی، از اسپرد بهره ببرند. مارکت میکرها می‌توانند با فروش در بالاترین قیمت درخواستی و خرید در پایین‌ترین قیمت پیشنهادی، از اسپرد موجود سود کسب کنند. حتی Spread اندک نیز می‌تواند سود چشمگیری را ارائه دهد؛ به شرط آن که مقدار معاملات روزانه زیاد باشد. دارایی‌هایی که تقاضای زیادی برای آنها وجود دارد، اختلاف قیمت درخواستی و پیشنهادی کمی دارند، زیرا بازارسازها با هم در رقابت هستند و این موضوع باعث می‌شود که اسپرد مورد نظر کاهش یابد. برای مثال، Market Maker ممکن است همزمان درخواست خرید BNB با قیمت ۳۵۰ دلار و فروش با قیمت ۳۵۱ دلار را ارائه دهد و اسپرد یک دلاری ایجاد کند. این Spread برای بازارسازها، سود خالص آربیتراژ محسوب می‌شود.
تاثیر اسپرد بر استراتژی معاملاتی ما
Spread بازار می‌تواند نقش زیادی در کارایی استراتژی معاملاتی ما داشته باشد. در ابتدا، بسیاری از تریدرها تاثیر کارمزد ترید بر روی کارایی استراتژی خود در نظر می‌گرفتند؛ اما پس از عمیق‌تر شدن در ترید، برخی تریدرها متوجه شدند که اسپرد می‌تواند تاثیر بیشتری نسبت به کارمزد معاملات داشته باشد.
زمانی که یک استراتژی معاملاتی برای خود انتخاب می‌کنیم، باید تاثیر Spread را نیز محاسبه کنیم و میزان سودآوری استراتژی را بر این اساس محاسبه کنیم. متاسفانه بسیاری از ابزارهای بک تست کردن (Backtesting)، در زمان شبیه سازی کردن معاملات، اسپرد بازار را در نظر نمی‌گیرند و همین موضوع باعث ایجاد تفاوت عمده در داده‌های شبیه سازی شده و داده‌های معاملات واقعی می‌شود.
بیایید به یک نمونه از تاثیر اسپرد بر روی معاملات نگاه کنیم. فرض کنید بالاترین قیمت Bidبرای بیت کوین، ۷۵۰۰ دلار و پایین‌ترین Ask برای آن ۸۰۰۰ دلار است. در این مورد، اسپرد مساوی با ۵۰۰ دلار خواهد بود. این مقدار، مساوی با ۶.۲۵ درصد است، که درصد نسبتا بزرگی محسوب می‌شود.
بنابراین معامله‌ای با اسپرد بالا، می‌تواند برای ما مشکل‌ساز باشد. پس همیشه قبل از انجام یک معامله، باید Spread را در نظر بگیریم، تا متضرر نشویم.
چگونه تاثیر اسپرد بر معاملات خود را کاهش دهیم؟
همانطور که اشاره شد، Spread می‌تواند تاثیر زیادی بر روی سودآوری یا ضرر ما داشته باشد. از آنجایی که صرافی‌های رمز ارز برای جبران هزینه‌های خود، اسپرد را حتما دریافت می‌کنند، بنابراین نمی‌توان آن را کاملا حذف کرد؛ اما روش‌هایی وجود دارد که می‌توان اسپرد را به حداقل رساند. در ادامه، به این موارد اشاره می‌کنیم.
در بازارهای ساکن معامله کنید
ترید در بازارهای ساکن (بی روند) برای کاهش اسپرد بسیار مفید است؛ زیرا تفاوت قیمت خریداران و فروشندگان کم است و Spread نیز کاهش می‌یابد.
زمانی که در این نوع بازارها ترید می‌کنید، با تغییر کمی در قیمت، شما وارد سود می‌شوید. پس قبل از انجام معامله، حتما روند آن بازار را بررسی کنید و اگر نوسانات زیادی دارد، از انجام ترید خودداری کنید.
به دنبال کمترین Spread باشید
برخی بازارها با یکدیگر مرتبط هستند؛ یعنی حرکات قیمتی آنها مشابه همدیگر است و مستقیما بر روی هم تاثیر می‌گذارند. برای مثال، بیت کوین و آلت کوین‌ها را در نظر بگیرید؛ معمولا زمانی که بزرگ‌ترین ارز دیجیتال به یک سمت حرکت می‌کند، مابقی رمز ارزها نیز به همان سمت متمایل می‌شوند.
اگر اسپردی که برای معامله لایت کوین درخواست می‌شود کمتر از بیتکوین باشد، می‌توانید Litecoin را به جای Bitcoin معامله کنید و از همان روندی که هر دو کوین دنبال می‌کنند، سود ببرید.
پوزیشن خود را زود نبندید
یک مشکل اساسی که در بین تریدرهای تازه وارد مشترک است، بستن زودهنگام پوزیشن‌هاست. وجود اسپرد باعث می‌شود که به محض باز کردن معامله، شما وارد ضرر شوید؛ اما نباید بترسید و سریعا آن را ببندید.
البته اگر قیمت ارز دیجیتال به سرعت در روند معکوس شما حرکت کند و شما نگران ضرر بیشتر هستید، از معامله خارج شوید. اما اگر پوزیشن شما چند روز باز مانده و قیمت کریپتو تقریبا ثابت مانده، پس باید مدت بیشتری منتظر باشید تا به سودآوری برسید. پس نیازی به عجله نیست.
