به کاربرد نوآورانه فناوری در خدمات مالی، فین تک یا فناوری مالی (financial technology)، می‌گویند. در واقع فناوری مالی، اصطلاحی است که با هدف کمک به کسب و کارها، صنایع و مصرف‌کنندگان در مدیریت بهتر عملکرد مالی راه‌اندازی شده است. فناوری مالی با استفاده از نرم‌افزارها و الگوریتم‌های مخصوص که قابل استفاده بر روی کامپیوترهای شخصی و موبایل‌ها هستند، اهداف خود را دنبال می‌کنند.
در حقیقت، فناوری مالی، گستره‌ای از شرکت‌ها را در بر می‌گیرد که برای فراهم آوردن سرویس‌های مالی از نرم‌افزار بهره می‌برند. هدف این شرکت‌ها تحول مدل‌های مالی است که تاکنون با فناوری‌های دنیای مدرن ترکیب نشده‌اند. دقیقأ همین هدف است که سبب شکل‌گیری استارت‌آپ‌های بسیاری در حوزه فین تک چه در دنیا و چه در ایران شده است.
این شرایط سبب شده که حوزه مالی شاهد پیشرفت‌های چشم‌گیری در تکنولوژی‌های مرتبط با تلفن همراه، امکانات پرداخت در خریدهای اینترنتی و حتی تجزیه و تحلیل داده‌های بزرگ باشد و این انقلابی بود که با توسعه فناوری فین تک(FinTech) رونمایی شد.
پس از همه‌گیری covi19 در جهان، شاهد تمایل بیش‌تر افراد به انجام فعالیت‌ها در منزل بوده‌ایم. توجه نمایید هر اقدامی که شما در منزل و یا محل کارتان انجام می‌دهید تا به واسطه آن فعالیت‌های مالی را تسهیل کنید، در واقع از فین تک بهره برده‌اید.
موارد استفاده از فین تک
۱- بلاک چین
همانگونه که می‌دانید، نمی‌توان نقش بلاک چین در دنیای مالی امروزه را نادیده گرفت و انکار کرد. بلاک چین برای بهبود در شیوه ارئه خدمات خود از فناوری مالی بهره می‌برد و به این ترتیب، به کاربران خود این امکان را می‌دهد تا فعالیت‌های مالی خود را به صورت اتوماتیک انجام دهند.
۲- بانک های مجازی
حتمأ تاکنون تجربه انتظارهای طولانی‌مدت در صف‌های بانک در شعب را داشته‌اید و بسیاری از کارهایتان به دلیل این انتظارها عقب افتاده‌اند.
نقش فناوری مالی، برای حل کردن این مشکلات، ترکیب فناوری با مدل‌های مالی است که به شما این امکان را می‌دهد تا با دسترسی به اینترنت پرسرعت، کارهای بانکی مد نظرتان را در کم‌تر از چند دقیقه انجام دهید.
حتی به شما این امکان را می‌دهد تا خریدهای اینترنتی انجام دهید و هیچ‌گونه محدودیتی برای شما ایجاد نخواهد کرد.
۳- فناوری موبایل
از جمله مزایای گوشی‌های هوشمند این است که امکان عملیات مالی را با کمک اینترنت، به ما می‌دهد. با استفاده از فناوری موبایل و فناوری مالی، می‌توانیم بخش عمده‌ای از کارهای مالی مد نظرمان را با سرعت و امنیت بالا به سرانجام برسانیم.
۴- هوش مصنوعی
انجام بسیاری از عملیات مالی و بانکی که به طور خاص مربوط به شرکت‌ها و سازمان‌هاست، مانند جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده، مشاوره سرمایه‌گذاری و … با استفاده از ترکیب هوش مصنوعی و فناوری فین‌تک صورت می‌پذیرد.
۵- فناوری بیومتریک
انجام عملیات مالی و بانکی بر بستر ابر و اینترنت، ممکن است با خطراتی از جمله هک حساب کاربری کاربران همراه باشد، بنابراین حفاظت از اطلاعات کاربران و امنیت موضوع مهمی است که باید به آن توجه ویژه‌ای شود. فناوری مالی یکی از بهترین راه‌هایی است که با ترکیب فناوری بیومتریک می‌تواند به تأیید هویت کاربران کمک کند.
از جمله مشکلاتی که در گذشته برای راه‌اندازی کسب و کار جدید و دریافت وام با آن دست و پنجه نرم می‌کردیم، قوانین سخت‌گیرانه و زمان‌بر بانک‌ها بود. امروزه با کمک فناوری مالی، پلتفرم‌هایی ایجاد شده است که به کاربران خود اجازه می‌دهد، مبلغ مورد نظر را ارسال و یا حتی ذخیره کنند. و یا حتی مستقیمأ شما را به سرمایه‌گذاری معرفی می‌کند که با هدف پشتیبانی از پروژه، به شما وام می‌دهد.
از دیگر فواید فناوری فین تک، استفاده از آن در پرداخت‌های مالی است که از طریق تلفن‌های هوشمند و دسترسی به اینترنت پرسرعت انجام می‌پذیرد. شرکت‌ها و استارتاپ‌های فعال در این حوزه در ایران عبارتند از:
آپ، زرین‌پال، فون‌پی، جیرینگ‌پی، مای ایرانسل، ریالو، پی‌پینگ و … است.
ترکیب فناوری مالی و هوش مصنوعی این امکان را فراهم کرده است تا سرمایه‌گذارانی که تمایل به سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی دارند ولی به هردلیلی زمان و یا علم کافی در این زمینه را ندارند، به راحتی اقدام به سرمایه‌گذاری کنند و ریسک معاملات خود را کاهش دهند.
به این ترتیب که، متخصصان حوزه IT با ابداع الگوهای تحلیلگر در حوزه بازار سرمایه، تحلیلگران ۲۴ ساعته را در اختیار ما قرار می‌دهند که با نصب اپلیکیشنی خاص، به آن دسترسی خواهیم داشت.
یکی دیگر از مزایای فناوری مالی، مدیریت درآمد و هزینه در ماه برای مصرف‌کنندگانی است که به سختی می‌توانند از ولخرجی کردن در طی ماه دست بردارند. بنابراین فناوری مالی به برنامه‌ریزی و بودجه کاربران در ماه کمک می‌کند. از جمله شرکت‌های فعال در حوزه ساخت اپلیکشن‌های برنامه‌ریزی و بودجه می‌توان به ساختمان‌یار و حسابدر شخصی هلو اشاره کرد.
از دیگر کاربردهای فناوری مالی، استفاده از آن در دنیای رمزارزها و بلاک‌چین است. که به کاربران و تریدرها امکان انجام معاملات را می‌دهد.
فناوری مالی و بیمه نیز جزیی جدایی‌ناپذیر در فرآیندهای مالی و سرمایه‌گذاری هستند. اینشورتک‌ها حوزه فعالیت متنوعی دارند که از ترکیب فناوری مالی و صنعت بیمه حاصل شده است.
استارتاپ‌ها و شرکت‌های فعال در این حوزه عبارتند از:
بیمه ملت، آپ، بیمیتو، بیمه بازار، ایران اینشورنس، بیمیلان و از کی
کاربران فین تک به چند گروه تقسیم می‌شوند؟
با توجه به کابردهای فناوری مالی که در بالا به طور مفصل شرح داده شد، می‌توانیم کاربران فعال در این حوزه را به ۳ گروه زیر دسته‌بندی نماییم:
-بانک‌ها و مشتریان تجاری آن‌ها
-کسب و کارهای کوچک
-مصرف‌کنندگان
جایگاه فین تک در ایران
بخش عمده شرکت‌های فعال در حوزه فین‌تک در ایران، مربوط می‌شوند به شرکت‌هایی که در زمینه بانکداری و پرداخت فعالیت می‌کنند. همین امر گواهی روشن بر این نکته است که فناوری مالی در ایران با کارت‌های بانکی و دستگاه‌های ATM، شروع به کار کرد و در حال حاضر بخش زیادی از خدمات حوزه مالی مانند پرداخت قبوض، پرداخت قسط، خرید و فروش اینترنتی نیز به واسطه این فناوری در کشور انجام می‌شود.
