بازخرید یا همان خرید دوباره‌ی سهامی که فروخته شده ، زمانی صورت می گیرد که شرکت برای اینکه تعداد سهامی که در بازار آزاد وجود دارد را کاهش دهد ، اقدام به خرید سهام خود می کند . شرکت ها به خاطر موضوعاتی مثل بالا بردن ارزش سهام باقی مانده در بازار با کم کردن عرضه یا پیشگیری از در دست گرفتن کنترل سهام از سوی سهامداران دیگر ، اقدام به باز خرید سهام می‌کنند .
جزئیات بازخرید
بازخرید موجب می گردد که شرکت ها بتوانند بر روی خود سرمایه گذاری انجام دهند . کم شدن تعداد سهامی که در بازار وجود دارد سبب میشود نسبت سهامی که به سرمایه گذاران تعلق دارد افزایش یابد . زمانی که شرکت به این درک برسد که ارزش سهامش کاهش یافته است ، اقدام به بازخرید سهام می‌کند تا بتواند بازگشت سرمایه را به سرمایه‌گذاران ارائه کند . به دلیل اینکه شرکت با این کار به روند صعودی وارد می گردد ، بازخرید می تواند موجب افزایش مقدار سود هر سهم نیز گردد . اگر که نسبت قیمت به سود (P/E) باقی بماند ، این اقدام قیمت سهام را افزایش خواهد داد.
خرید دوباره‌ی سهامی که به فروش رفته است موجب می گردد تعداد سهامی که وجود دارد کم و هر سهم بتواند درصد بیشتری از سهامی که وجود دارد در اختیار بگیرد . در نهایت سود هر سهم (EPS) افزایش پیدا می کند و این در حالیست که نسبت قیمت به سود کم می شود یا به بیاندیگر ، قیمت هر سهم افزایش می یابد . خریدن دوباره‌ی سهامی که به فروش رفته نشان‌دهنده‌ی این موضوع به سرمایه گذاران است که این کسب و کار برای موردهای ضروری و احتمالا مشکلات اقتصادی ، پول کافی و مناسب نادیده گرفته می شود .
دلیل دیگری که برای بازخرید وجود دارد می تواند اهداف تشویقی باشد . شرکت ها معمولا اقدام به اعطای جایزه به کارمندان و مدیران خود با سهام و گزینه های سهامی می کنند . شرکت ها به منظور تامین این جایزه ها ، اقدام به بازخرید سهام می‌کنند و آن ها را به کارمندان و مدیران می دهند . این موضوع می تواند در امر پیشگیری از رقیق شدن سهامداران موجود بسیار کمک کننده باشد .
به دلیل این که بازخرید سهام با استفاده از سود شرکت صورت می گیرد ، تاثیر اقتصادی خالصی که بر روی سرمایه گذاران می گذارد شبیه به پرداخت سود سهامداران است .
شرکت ها به چه صورت اقدام به انجام بازخرید می کنند ؟
بازخرید به دو شیوه انجام می شود . این دو شیوه به شرح زیر است :
۱. امکان دارد به سهامداران پیشنهاد مناقصه داده شود که در راستای آن گزینه تایید یا به مناقصه گذاشتن تمام یا بخشی از سهام خود در دوره زمانی معین و با قیمت بالاتر از قیمت بازار را در پی دارند . این قیمت بالاتر موجب تشویق سرمایه گذاران به انجام مناقصه سهام به ازای نگهداری آنها می گردد .
۲. شرکت ها در بازه های زمانی طولانی مدت اقدام به انجام بازخرید سهام در بازار آزاد می‌کنند و حتی امکان دارد دارای برنامه معینی در مورد خرید دوباره سهام باشند که سهام را در دوره‌ی معین یا در دوره های زمانی منظم بخرند .
شرکت ها این امکان را دارند که اقدام به تامین بودجه بازخرید به وسیله‌ی اخذ وام با بهره ، با پول نقد یا با پول در گردش در برنامه ها و عملیات گوناگون نمایند .
به افزایش برنامه شرکت در زمینه‌ی خرید دوباره‌ی سهام به فروش رفته ، بازخرید گسترده گفته می شود . بازخرید گسترده موجب سریع‌تر شدن برنامه بازخرید سهام و همچنین انقباض سهام شناور شرکت می‌گردد . تاثیر بازخرید گسترده بر بازار بسته به حجم بازخرید است . بازخرید گسترده در حجم زیاد به احتمال زیاد موجب می گردد که قیمت سهام افزایش یابد .
نمونه هایی از بازخرید
شرکتی را مدنظر قرار دهید که با وجود دارا بودن عملکرد مالی بسیار عالی ، عملکرد قیمت سهام آن در مقایسه با رقبا ضعیف تر بوده است . به منظور اهدا کردن جایزه به سرمایه گذاران و دادن سود به آنها ، این شرکت برنامه بازخرید ۱۰ درصد از سهام با قیمت کنونی بازار را اعلام می‌نماید .
این شرکت پیش از آنکه باز خرید کند دارای یک میلیون دلار سود و یک میلیون سهام بوده است . این وضعیت نشان‌دهنده‌ی آن است که سود هر سهم (EPS) یک دلار می باشد . با انجام معامله سهام ها به قیمت ۲۰ دلار، نسبت P/E آن ۲۰ است . با ثابت ماندن همه‌ی عوامل ، ۱۰۰ هزار سهم بازخرید می‌گردد و EPS جدید۱.۱۱ خواهد شد یا به بیانی دیگر ، یک میلیون دلار سود میان ۹۰۰ هزار سهم تقسیم می‌گردد . برای اینکه بتوان نسبت P/E بر روی ۲۰ را ثابت نگه داشت ، می بایست قیمت سهام ۱۱ درصد افزایش پیدا کنند و به ۲۲.۲۲ دلار دست یابند .
انتقادهای که بر بازخرید سهام وجود دارد
باز خرید سهام ممکن است بر سرمایه‌گذاران تاثیر داشته باشد و آن هم این است که شرکت مدنظر ، دارای هیچ گونه فرصت سودآور دیگری برای رشد نیست . این مسئله موجب مشکل جهت رشد سرمایه گذاران و بالا رفتن سود و درآمد می شود . شرکت وظیفه‌ای برای بازخرید سهام مطابق تغییرات بازار و یا وضعیت اقتصادی ندارد .
بازخرید سهام موجب می شود که این کسب و کار در وضعیت پرخطری واقع شود که امکان دارد وضعیت اقتصادی دارای روند نزولی باشد یا شرکت با مشکلات مالی روبه رو گردد که قادر نباشد بر آنها فائق آید . افراد دیگر نیز بیان می‌دارند که برخی مواقع بازخرید جهت تورم مصنوعی قیمت سهام در بازار مورد استفاده قرار می گیرد که امکان دارد به جوایز اجرایی بیشتری منجر گردد .
منبع : investopedia
