در بازار ارزهای رمزنگاری شده راه‌های مختلفی برای انجام معاملات و کسب درآمد وجود دارد که از رایج‌ترین آنها می‌توان به تریدینگ اشاره کرد. اسپات تریدینگ در مقایسه با سایر روش‌های ترید کردن به‌عنوان ساده‌ترین روش ثبت سفارش در صرافی‌های دیجیتال شناخته شده است. ما در این مقاله سعی داریم که شما را با این روش پرطرفدار آشنا کنیم؛ بنابراین اگر شما نیز علاقه‌مند به حوزه ارزهای دیجیتال هستید و یا در این زمینه فعالیت دارید برای درک بهتر مفهوم معاملات اسپات تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
معرفی معاملات اسپات
اسپات تریدینگ که به‌عنوان معامله نقطه‌ای یا نقدی نیز نامیده می‌شود، می‌تواند به‌عنوان خرید یا فروش دارایی، ارز خارجی، کالا یا دارایی مالی دیگری تعریف شود که قرار است بلافاصله در یک تاریخ خاص انجام شود.
در واقع معامله نقطه‌ای به معنی مبادله فیزیکی یک ابزار مالی با تحویل فوری است. بازار نقطه‌ای را بازار فیزیکی یا نقدی نیز می‌نامند، زیرا پرداخت‌های نقدی بدون تأخیر پردازش می‌شوند. از آنجا که در معاملات اسپات یا همان اسپات تریدینگ پس از انجام یک معامله، کالای مورد مبادله در همان لحظه به نقطه مقابل انتقال میابد این مبادله را در نقطه مقابل معاملات فیوچرز قرار می‌گیرد. زیرا در معاملات فیوچرز کالای مورد مبادله در یک تاریخ مشخص که در قرارداد ذکر می‌شود بین خریدار و فروشنده ردوبدل می‌شود.
قیمت نقطه ای در اسپات تریدینگ
همان‌طور که از اسمش پیداست قیمت اسپات یا قیمت نقطه‌ای به این معنی است که مثلاً قیمت ارز دیجیتال مورد نظر شما که در حال حاضر و در همین لحظه قصد خرید آن را دارید n دلار است. Spot Price که توسط تک‌تک معامله گران تعیین می‌شود به طور مدام در حال تغییر است.
بازار لحظه ای چیست؟
بازار لحظه‌ای جایی است که ابزارهای مالی مانند کالاها، ارزها و اوراق بهادار برای تحویل فوری معامله می‌شوند. تحویل مبادله وجه نقد برای ابزار مالی است. از طرف دیگر، قرارداد آتی بر اساس تحویل دارایی اساسی در تاریخ آینده است.
بازارهای صرافی‌ها و فرابورس (OTC) ممکن است معاملات محلی و / یا معاملات آتی را ارائه دهند. به عنوان مثال تمامی صرافی‌های ارز دیجیتال ایران در دسته بازار اسپات قرار می‌گیرند حال‌آنکه بازار بورس کالای CME, BAKT و صرافی Bitmax در بازار معاملات اسپات نبوده و فقط بازار آتی را برای معامله ارائه می‌دهند.
بازارهای اسپات تریدینگ چگونه کار می‌کنند؟
از بازارهای نقطه‌ای به‌عنوان “بازارهای فیزیکی” یا “بازارهای نقدی” نیز یاد می‌شود زیرا با انجام معامله دارایی بلافاصله معوضه می‌شود، اگرچه انتقال رسمی وجوه بین خریدار و فروشنده (مانند T + 2 در بورس اوراق بهادار و در بیشتر معاملات ارز) ممکن است زمان‌بر باشد، هر دو طرف با تجارت “در حال حاضر” موافقت می‌کنند. یک معامله غیرعادی یا معاملات آتی، اکنون با یک قیمت موافقت می‌کند، اما تحویل و انتقال وجوه در تاریخ دیگری انجام می‌شود.
معاملات آتی در قراردادهایی که در آستانه انقضا هستند نیز گاهی معاملات فوری نامیده می‌شوند زیرا قرارداد منقضی شده به این معنی است که خریدار و فروشنده بلافاصله مبالغ نقدی را برای دارایی اصلی مبادله می‌کنند.
انواع بازار معاملات اسپات تریدینگ
صرافی‌ها فروشندگان و بازرگانانی را که کالاها، اوراق بهادار، معاملات آتی، اختیارات و سایر ابزارهای مالی را خریداری و یا می‌فروشند دور هم جمع می‌کند. بر اساس کلیه سفارش‌های ارائه شده توسط شرکت‌کنندگان، صرافی دسترسی به قیمت و حجم فعلی موجود را برای معامله گران فراهم می‌کند.
بورس اوراق بهادار نیویورک (NYSE) نمونه‌ای از صرافی است که در آن بازرگانان سهام را برای تحویل فوری خریداری و می‌فروشند. این یک بازار spot است.
صرافی شیکاگو (CME) نمونه‌ای از صرافی است که در آن معامله گران قراردادهای آتی را خریداری و یا می‌فروشند. این یک بازار آتی است و یک بازار بورس نقدی نیست.
اصطلاح Order Book در بازار اسپات تریدینگ
اُردر بوک (Order Book) لیست سفارش‌های خرید و فروش یک دارایی می‌باشد که به‌واسطه تک‌تک افراد در آن صرافی یا بازار ارائه شده است. برای توضیح این مفهوم در بازارهای مالی، فرض کنید افرادی که قصد خرید بیت‌کوین دارند، سفارش خرید خود را در یک صرافی ثبت می‌نمایند.
در زمان تنظیم سفارش، قاعدتاً هر یک از آنها قیمت پیشنهادی خود و مقدار BTC که قصد خرید آن را دارند ثبت می‌کنند. در طرف دیگر بازار، اشخاصی حضور دارند که قصد فروش بیت‌کوین‌های خود را با قیمت مشخص دارند.
مجموعه این افراد، خریداران و فروشندگان بیت‌کوین می‌باشند. صرافی، تمامی سفارش‌های خرید و فروش افراد را در یک لیست در اختیار افراد قرار می‌دهد. به این لیست خریداران و فروشندگان اردر بوک یا دفتر ثبت سفارش‌ها گفته می‌شود.
این دفتر سفارش‌ها هر لحظه در حال تغییر است و دلیل آن این است که به‌محض اینکه خریدار و فروشنده‌ای بر روی یک قیمت توافق کنند، معامله توسط صرافی انجام می‌شود و BTC از فروشنده به خریدار منتقل می‌شود. پس به طور کلی هر Order Book از دو بخش خریداران و فروشندگان تشکیل شده است. عموماً سفارش‌های خریداران با رنگ سبز و سفارش‌های فروشندگان با رنگ قرمز نمایش داده می‌شود.
نحوه اولویت بندی سفارش‌ها در اردر بوک
Order Book محل نمایش تمام سفارش‌های خرید و فروش یک دارایی است. این امکان وجود دارد که صدها و هزاران سفارش خرید و فروش در روز یا هفته … ثبت شود؛ سؤال مطرح شده این است که صرافی‌ها با چه اولویتی این سفارش‌ها را معرض نمایش قرار می‌دهند؟ کدام سفارش‌ها در بالاتر در این لیست قرار می‌گیرد و کدام سفارش در ردیف‌های پایین‌تری جای می‌گیرند؟
فرض کنید که قصد شما فروش بیت کوین است. طبیعتا شما ترجیح می دهید که بیت کوین‌های خود را با بالاترین قیمت ممکن به فروش برسانید. از آن طرف، شخصی که قصد خرید BTC را دارد، عموما ترجیح می‌دهد با پایین‌ترین قیمت این رمز ارز را خریداری نماید.
صرافی‌ها همین سفارشات یا در واقع ترجیح خریداران و فروشندگان را در اردر بوک لیست می‌کنند. در قسمت فروشندگان، سفارش هایی که پایین‌ترین قیمت را در میان سایر فروشندگان به ثبت رسانده اند، در بالای لیست قرار می‌گیرند و جز اولین سفارش های فروش در آن Order Book خواهند بود.
در قسمت خریداران برعکس عمل می شود، سفارش هایی که بالاترین قیمت را در میان خریدارن پیشنهاد داده اند در بالای لیست قرار می‌گیرند و جز اولین سفارش های خرید در آن اردر بوک خواهند بود.
به طور کلی، اولین سفارش فروش در اردر بوک، بالاترین قیمت ممکن است که فرد خریدار می‌تواند آن دارایی را خرید نماید و اولین سفارش خرید در Order book، پایین‌ترین قیمتی است که فرد فروشنده می‌تواند آن دارایی را بفروشد.
مفاهیم Ask و Bid و قدرت نقدشوندگی در اسپات تریدینگ
پس از اردر بوک در بازار اسپات، یادگیری دو مفهوم Ask و Bid کاربردی خواهد بود. Ask و Bid به دو قیمت خاص در Order Book اشاره می کند.
Bid : قیمت Bid اشاره به بالاترین قیمتی دارد که خریدار حاضر است بابت خرید یک دارایی پرداخت نماید. در اردر بوک، قیمت Bid همان قیمتی است که در ابتدای لیست سفارش خریداران نشان داده شده است.
ASK: قیمت Ask اشاره به پایین‌ترین قیمتی دارد که فروشنده دارایی خود را برای فروش گذاشته است. در یک Order Book، قیمت Ask قیمتی است که در ابتدای لیست سفارش فروشندگان جای گرفته است.
قدرت نقد شوندگی: اختلاف میان بالاترین قیمت در بخش فروشندگان Ask price و پایین‌ترین قیمت در بخش خریداران Bid price کمتر باشد، نقدشوندگی در آن بازار بالاتر است. به عنوان مثال بیت کوین در صرافی بایننس قدرت نقد شوندگی بسیار بالایی دارد، چون اختلاف میان قیمت پیشنهادی خریداران و فروشندگان بسیار کم می باشد.
