بازار پیش بینی یا (Prediction Market)،درحقیقت مجموعه‌ای از افرادی است که در مورد رویدادهای مختلف مانند نتایج انتخابات، قیمت کالاها، نتایج فروش یا حتی مواردی مانند فروش یک فیلم حدس می‌زنند. به صورت ساده میتوان گفت که بازارهای پیش بینی، بازارهایی هستند که بر روی وقایعی در آینده شرط می‌بندند.
بازار پیش بینی برای شرط‌بندی در موارد و شرایط مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ از نتیجه انتخابات ریاست جمهوری گرفته تا نتایج یک رویداد ورزشی گرفته تا احتمال تصویب پیشنهاد سیاست توسط قانون گذار را شامل می‌شود. بازارهای پیش بینی به مقیاس بستگی دارند؛ یعنی هر چه تعداد افراد در بازار بیشتر باشد، داده‌های بیشتری وجود دارد و تاثیر آنها بیشتر می‌شود. در دنیای مالی، شرکت کنندگان قراردادهایی را معامله می‌کنند که بسته به نتیجه یک رویداد در آینده، نتیجه آن متفاوت خواهد بود. بازارهای پیش بینی نتیجه این رویداد آینده را قابل تجارت میکند. اساسا این بازارها شرط بندی بر روی احتمال نتایج خاص در شرایط خاص، مانند انتخابات، فروش یک شرکت، نوسانات قیمت کالاها، حتی تغییرات آب و هوا است. ارزش شرط بندی در بیشتر موارد احتمال تحقق نتیجه را منعکس میکند.
تفاوت پیش بینی با قمار چیست؟
در اینجا ما از کلمه “شرط بندی” در بازار پیش‌بینی استفاده می‌کنیم، اما تفاوت آن با قمار چیست؟ جواب ساده است؛ نتیجه این کار با گذشت زمان قابل پیش بینی‌تر می‌شود. همانطور که تعداد بیشتری از افراد، تحقیقات بیشتری در بازار انجام می‌دهند تا به محتمل‌ترین نتیجه برسند، نتیجه پیش بینی شده برای یک طرف مطلوب‌تر خواهد بود. برای مثال اگر شما روی یک سکه شرط بگذارید، نتیجه همیشه شانس ۵۰ درصد خواهد بود. هیچ شرایط خارجی وجود ندارد که بر نتیجه تأثیر بگذارد. شانس نقش اصلی را دارد و به این قمار گفته می‌شود. اما بازارهای پیش بینی متکی به خرد جمعی هستند که گروهی از مردم در مورد احتمال تحقق یک رویداد در آینده دارند.
بازارهای پیش بینی برای دهه‌ها وجود داشته است؛ اما با استفاده از اختراعات مرتبط با بلاک چین که از این مفهوم استفاده می‌کنند ، سطح جدیدی از هیجان در مورد بازارهای پیش بینی حاصل شده است.
تاریخچه بازارهای پیش بینی
قبل از عصر نظرسنجی علمی، اشکال اولیه بازارهای پیش بینی اغلب به صورت شرط بندی سیاسی وجود داشته است. یکی از این شرط بندی‌های سیاسی به سال ۱۵۰۳ بر می‌گردد که در آن افراد شرط می‌بندند که چه کسی جانشین پاپ خواهد شد. سوابق شرط بندی انتخاباتی در وال استریت مربوط به سال ۱۸۸۴ است.به گفته پاول رود (Paul Rhode) و کلمن استرومپف (Koleman Strumpf) که در مورد تاریخچه بازارهای پیش بینی تحقیق کرده‌اند، تخمین زده شده که میانگین گردش شرط بندی در هر انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده، معادل بیش از ۵۰ درصد هزینه‌های کمپین تبلیغاتی بوده است.
نظریه اقتصادی ایده‌های موجود در بازارهای پیش بینی را میتوان به فردریش هایک (Friedrich Hayek) در مقاله “استفاده از دانش در جامعه” و لودویگ فون میزس (Ludwig von Mises) در سال ۱۹۴۵ نسبت داد. حالا کمی با تاریخچه بازارهای پیش‌بینی آشنا شدید نگاهی به نحوه کار آن خواهیم کرد.
بازار پیش بینی چگونه کار میکند؟
بازار پیش بینی اغلب بر اساس نتیجه یک رویداد در آینده به قراردادی گره خورده است. برای این که به راحتی متوجه شوید که این بازارها چگونه کار می‌کنند، انتخابات ریاست جمهوری را مثال می‌زنیم.
قراردادهای آتی را میتوان در صورت تحقق نتیجه پیش بینی شده یک دلار و در صورت عدم تحقق، صفر دلار پرداخت کرد. اگر در یک قرارداد آتی، با بیان این که نامزد X رئیس جمهور خواهد شد، ۷۰ سنت معامله شود، این بدان معناست که با توجه به بازار ، ۷۰ درصد احتمال پیروزی نامزد X در انتخابات وجود دارد. و اگر قرارداد کاندید Y سی سنت معامله شود، بازار شانس آن را ۳۰ درصد گذاشته است. اگر قراردادی که خریداری کرده‌اید با نتیجه نهایی یکسان باشد، یک دلار برای آن قرارداد دریافت خواهید کرد. اگر نتیجه برعکس شود، هیچ چیز به دست نمی‌آورید. هر چه زمان می‌گذرد و افراد بیشتری قراردادها را خریداری می‌کنند، بسته به شرایط بازار و اطلاعات ترکیبی فعالان بازار، قیمت‌ها نوسان می‌کنند.
یک مطالعه گسترده در این حوزه نشان داده که بازارهای پیش بینی برای نتایج سیاسی، دقت بیشتری نسبت به نظرسنجی‌های حرفه‌ای افراد متخصص دارد. حتی معاملات آتی در بازار، آب و هوا را با دقت بیشتری در مقایسه با موسسات حرفه‌ای هواشناسی پیش بینی می‌کنند.
